De overstap naar elektrisch rijden biedt veel voordelen, maar het concept van ‘tanken’ verandert radicaal. Laadtijden zijn een belangrijke factor voor het gebruiksgemak van een elektrische auto en roepen vaak vragen op bij zowel potentiële als huidige EV-bezitters. Hoe lang duurt het nu écht om je elektrische auto (EV) op te laden? Is snelladen altijd de beste optie, en wat kun je doen om het laadproces te optimaliseren?
In dit diepgaande artikel leggen we uit welke complexe factoren van invloed zijn op laadtijd, hoe de verschillende laadopties zich tot elkaar verhouden en hoe je, met de juiste kennis, sneller of efficiënter kunt laden. Of je nu een nieuwe EV-koper bent die laadtijden vergelijkt, een zakelijke rijder die het laadproces wil plannen, of een installateur die laadoplossingen adviseert: na het lezen van dit artikel heb je een helder beeld van de dynamiek van elektrisch laden.
Waar hangt de laadtijd van een EV vanaf? De complexe factoren
De vraag "hoe lang duurt het opladen van een elektrische auto?" kent geen eenduidig antwoord. Het is een samenspel van diverse technische aspecten die de laadsnelheid bepalen:
- Accucapaciteit (kWh): Dit is de meest fundamentele factor. Een auto met een grotere accucapaciteit (uitgedrukt in kilowattuur, kWh) heeft simpelweg meer energie nodig om volledig opgeladen te worden. Een kleine stadsauto met een 40 kWh accu laadt aanzienlijk sneller vol dan een luxe SUV met een 77 kWh of zelfs 100 kWh accu, mits het laadvermogen gelijk is. Hoe groter de 'tank', hoe langer het vullen duurt.
- Huidige ladingstoestand (State of Charge - SoC): Een accu laadt niet lineair op. De laatste procenten duren vaak langer dan de eerste 80%. Dit komt doordat de interne weerstand van de accu toeneemt naarmate deze voller raakt, en om de levensduur van de accu te beschermen, wordt het laadvermogen door het Battery Management System (BMS) van de auto verlaagd. Het is daarom vaak efficiënter om je accu tot ongeveer 80% op te laden, zeker bij snelladers.
- Laadvermogen van de auto én de laadbron (kW): Dit is een cruciale, tweezijdige factor.
- Laadvermogen van de auto: Elke EV heeft een maximaal intern laadvermogen, zowel voor wisselstroom (AC) als gelijkstroom (DC). Zelfs als een laadpaal 22 kW kan leveren, zal je auto met een intern laadvermogen van maximaal 11 kW (AC) nooit sneller laden.
- Laadvermogen van de laadbron: Dit is het vermogen (uitgedrukt in kilowatt, kW) dat de laadpaal, het stopcontact of de snellader kan leveren. De laadtijd wordt altijd begrensd door de 'zwakste schakel': als je auto 11 kW aankan, maar je laadt op een 3.7 kW thuislader, dan laad je met maximaal 3.7 kW.
- Type laadkabel (1-fase of 3-fase): Voor AC-laden thuis of bij publieke laadpalen is de kabel van belang. Een 1-fase laadkabel is geschikt voor lagere vermogens (tot 7.4 kW). Voor hogere AC-laadvermogens (vanaf 11 kW en 22 kW) heb je een 3-fase laadkabel nodig, mits je thuisinstallatie en de auto dit ondersteunen. Een 3-fase aansluiting thuis verdrievoudigt in theorie het laadvermogen ten opzichte van een 1-fase aansluiting.
- Omgevingstemperatuur en Battery Management System (BMS): Accu's presteren het best binnen een bepaalde temperatuurzone. Bij koude temperaturen (onder de 10°C) of extreme hitte (boven 30°C) kan het BMS van de auto het laadvermogen automatisch verlagen om de accu te beschermen. Dit vertraagt het laadproces aanzienlijk. Sommige geavanceerde EV's hebben een accuvoorverwarming om dit effect te mitigeren.
Verschil tussen normaal laden en snelladen: methodes en hun snelheid
Er zijn verschillende manieren om een elektrische auto op te laden, elk met hun eigen snelheden en toepassingsgebieden:
- Stopcontact (AC - Max 2.3 kW): Dit is de langzaamste methode, vergelijkbaar met het opladen van je telefoon. Via een standaard geaard stopcontact (Schuko) laad je met maximaal 2.3 kW.
- Laadtijd: Voor een gemiddelde 60 kWh accu kan dit 24 tot 30 uur duren van leeg naar vol. Ideaal voor noodsituaties of zeer beperkt gebruik, maar niet praktisch voor dagelijks laden.
-
Laadpaal thuis (AC - 3.7 kW – 22 kW): Dit is de meest voorkomende methode voor thuisgebruik. Afhankelijk van je netaansluiting en de capaciteit van de laadpaal varieert het vermogen.
- 3.7 kW (1-fase): Ongeveer 16-20 uur voor een 60 kWh accu.
- 11 kW (3-fase): Ongeveer 5-7 uur voor een 60 kWh accu, wat ideaal is om 's nachts volledig op te laden.
- 22 kW (3-fase): Hoewel mogelijk, is dit in Nederland minder gangbaar voor thuisgebruik door de benodigde zware netaansluiting. Als je auto dit ondersteunt, is een 60 kWh accu in 3-4 uur vol.
- Publieke AC-lader (11 kW – 22 kW): Deze vind je vaak in steden, bij supermarkten of kantoren. De snelheden zijn vergelijkbaar met een geavanceerde thuislader.
- Laadtijd: Voor een 60 kWh accu varieert dit van 3 tot 7 uur, afhankelijk van het vermogen van de laadpaal en de auto.
-
DC-snellader (50 kW – 350+ kW): Dit zijn de laadpunten langs snelwegen of bij grote knooppunten. Ze laden met gelijkstroom (DC) direct in de accu van de auto, waarbij de interne AC/DC-omvormer van de auto wordt omzeild.
- Laadtijd: Het doel van snelladen is om snel weer de weg op te kunnen. Een typische snellaadsessie laadt van 10% tot 80% van de accucapaciteit, wat doorgaans 20 tot 60 minuten duurt, afhankelijk van het vermogen van de snellader en de auto. De laatste 20% duurt doorgaans het langst, omdat het laadvermogen dan sterk wordt teruggeschroefd om de accu te beschermen.
Hoe bereken je zelf de laadtijd van je auto? Begrippen en formule
Om de laadtijd te kunnen berekenen, is het handig om de belangrijkste begrippen te begrijpen:
- kWh (kilowattuur): Dit staat voor de hoeveelheid energie die je accu kan opslaan. Het is te vergelijken met het aantal liters in je brandstoftank.
- kW (kilowatt): Dit staat voor het vermogen dat de laadbron levert aan de auto, of het maximale vermogen dat de auto kan ontvangen. Dit is te vergelijken met de snelheid waarmee je de brandstofpomp bedient (liters per minuut).
De basisformule voor laadtijd is:
De correctiefactor is een belangrijke toevoeging, meestal tussen 1.1 en 1.2. Deze factor houdt rekening met energieverlies tijdens het laadproces (door warmteontwikkeling, omzetting AC naar DC, etc.) en het feit dat het laadvermogen vaak afneemt naarmate de accu voller raakt.
Praktisch rekenvoorbeeld: Stel, je hebt een elektrische auto met een accucapaciteit van 60 kWh en je wilt laden met een 11 kW laadpaal thuis.
Je auto is dan, in theorie, in ongeveer 6 uur en 15 minuten van leeg naar vol geladen. Dit is een goede indicatie voor je planning.
Tips om laadtijd te verkorten of slimmer te laden
Naast de technische specificaties kun je met slimme gewoonten de laadtijd optimaliseren en zelfs de levensduur van je accu bevorderen:
- Profiteer van nachttarieven en 's nachts laden: Laad je auto wanneer de stroom goedkoper is (vaak 's nachts). Voor de meeste dagelijkse ritten volstaat een 11 kW thuislader ruimschoots om je auto 's nachts volledig op te laden.
- Optimaliseer laadniveau voor dagelijks gebruik: Laad je accu niet altijd tot 100%. Voor dagelijks gebruik is het vaak beter om de accu tot 80% te laden en pas tot 100% als je een lange rit plant. Dit vermindert slijtage en verlengt de levensduur van de accu.
- Gebruik accuvoorverwarming bij koude: Sommige EV's bieden de optie om de accu voor te verwarmen voordat je gaat snelladen. Dit brengt de accu op de ideale temperatuur, waardoor het laadvermogen (en dus de snelheid) veel hoger ligt.
- Kies de juiste laadkabel: Zorg ervoor dat je laadkabel de maximale stroom aankan die je laadpunt en auto kunnen leveren. Een 3-fase laadkabel is essentieel voor 11 kW of 22 kW laden.
- Plan je snellaadsessies slim: Laad bij een snellader alleen zoveel als nodig is om je bestemming te bereiken, of tot ongeveer 80%. De laatste 20% is, zoals eerder genoemd, disproportioneel langzaam.
Wat je moet weten bij aanschaf van een laadkabel: compatibiliteit en types
De laadkabel is de fysieke verbinding tussen je auto en het laadpunt, en de juiste keuze is essentieel voor efficiënt en veilig laden:
- Compatibiliteit: De meeste EV's in Europa gebruiken een Type 2 stekker (Mennekes) voor AC-laden. Zorg ervoor dat de laadkabel aan beide zijden de juiste stekkers heeft die passen bij je auto en het laadpunt. Voor DC-snelladen wordt vaak de CCS (Combined Charging System) stekker gebruikt, die een Type 2 en twee extra pinnen combineert.
- Fases (1-fase of 3-fase): Zoals besproken, bepaalt dit het maximale AC-laadvermogen. Als je auto en thuislaadpaal 3-fase laden ondersteunen (bijvoorbeeld 11 kW of 22 kW), kies dan altijd voor een 3-fase laadkabel. Dit versnelt het laden aanzienlijk.
- Amperage (A): Laadkabels worden ook beoordeeld op het maximale aantal ampère (A) dat ze kunnen verwerken. Voor 11 kW 3-fase laden heb je een 16A kabel nodig, voor 22 kW 3-fase laden een 32A kabel.
- Lengte: Kies een lengte die praktisch is voor jouw situatie, maar niet onnodig lang. Te lange kabels kunnen onnodig verlies veroorzaken en zijn minder handzaam.
Inzicht in laadtijden en -technologieën biedt tal van voordelen: het helpt bij een betere routeplanning voor lange ritten, leidt tot efficiënter energieverbruik, vermindert onnodige wachttijd bij publieke laadstations en kan zelfs bijdragen aan een langere levensduur van je accu door slimmer laadgedrag. Deze kennis is waardevol voor zowel thuisgebruikers bij de keuze van de juiste laadpaal, als voor zakelijke gebruikers bij fleetbeheer en laadtijdplanning.
Bekijk ons uitgebreide assortiment laadkabels en mobiele laders voor een snellere, veiligere en efficiëntere laadervaring van je elektrische auto. Wij adviseren je graag over de beste oplossing voor jouw situatie.
